PhD Student Media
Radio Krakow, The broadcast entitled: "Pracują na Nobla"
Interview with Mr.Paweł Czaja
Lodówka magnetyczna
Lodówka to jedno z najważniejszych urządzeń w każdym gospodarstwie domowym. Niestety - również jeden z największych "pożeraczy" energii elektrycznej. Naukowcy z Krakowa próbują opracować materiały dzięki którym możliwe będzie stworzenie lodówki magnetycznej, która byłaby alternatywą dla tej tradycyjnej. Jak przekonuje Paweł Czaja z Instytutu Metalurgii i Inżynierii Materiałowej PAN w Krakowie - urządzenie nad którym pracują ma być przede wszystkim bardziej wydajne i przyjazne środowisku, niż standardowa lodówka.
Jak mówi Paweł Czaja - lodówka magnetyczna od tradycyjnej różni się przede wszystkim sposobem chłodzenia. Działa w oparciu o specjalne materiały magnetyczne, a nie jak standardowe lodówki, w oparciu o szkodliwe dla środowiska gazy.
"Te lodówki, które są w powszechnym użyciu, a pracujące w oparciu o zjawisko kompresji rozprężania i sprężania gazów są bardzo nieprzyjazne dla środowiska. Tego typu urządzenia są również niewydajne energetyczne - ich maksymalna sprawność dochodzi do czterdziestu procent" - mówi Paweł Czaja.
Lodówka, nad którą pracują krakowscy naukowcy ma działać dzięki wykorzystaniu tak zwanego efektu magnetokalorycznego - to zjawisko, w którym specjalny materiał obniża swoją temperaturę podczas przejścia przez zmienne pole magnetyczne. Właśnie takich materiałów, które odznaczają się jak największą wydajnością w swoich laboratoriach poszukują uczeni z Krakowa.
Wyglądem lodówka magnetyczna od tej tradycyjnej niewiele się różni, ale posiada szereg zalet, dzięki którym jest od niej zdecydowanie lepsza. Jak przekonują naukowcy - dzięki nowej metodzie chłodzenia urządzenie ma być przede wszystkim bardziej energooszczędne - lodówka magnetyczna od tradycyjnej jest wydajniejsza o około dwadzieścia procent, dzięki czemu zużywa mniej energii elektrycznej. Dodatkowo jest bardziej przyjazna środowisku, bo nie wykorzystuje szkodliwych gazów i jest mniej hałaśliwa. Jak przekonuje Paweł Czaja - "taka lodówka byłaby tańsza w użytkowaniu, dzięki czemu płacilibyśmy mniejsze rachunki za energię".
Rozwiązania nad którymi pracuje zespół krakowskich naukowców można wykorzystać nie tylko w lodówkach, ale również w klimatyzatorach i systemach chłodzenia na przykład komputerów.
Pierwszy prototyp lodówki magnetycznej przedstawili Amerykanie w 2001 roku. Ciągle jednak poszukiwane są materiały, które zwiększyłby jej wydajność. Jak prognozuje Paweł Czaja - lodówki magnetyczne w powszechnym użyciu mogłyby się znaleźć za około dziesięć lat. Naukowcy z Instytutu Metalurgii i Inżynierii Materiałowej PAN w Krakowie nad tym zagadnieniem pracują od kilku lat. Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską.
Updated: 5th April 2013